Το ηλιόλουστο κυριακάτικο πρωινό αποτέλεσε την αφορμή για να εξερευνήσω μια ακόμα περιοχή του ορεινού τμήματος της Ξάνθης. Με θερμοκρασία, που με δυσκολία πλησίαζε τους 9-10 βαθμούς, ξεκίνησα για μια μικρή εκδρομή. Κινούμενος κάποιος στο εθνικό δίκτυο Ξάνθης-Θεσσαλονίκης -στον κόμβο των Τοξοτών (12χλμ.)- θα συναντήσει τη ενημερωτική πινακίδα για τα Στενά και το Παρατηρητήριο του Νέστου (12χλμ.). Όσο καιρό βρίσκομαι στην Ξάνθη, σχεδόν καθημερινά, την προσπερνώ. Αποφάσισα, λοιπόν, να επισκεφτώ τα συγκεκριμένα αξιοθέατα. Με την βοήθεια ενός τουριστικού οδηγού, ενός χάρτη και με πολλή όρεξη, άφησα το εθνικό οδικό δίκτυο και ακολούθησα την σήμανση για Τοξότες και Γαλάνη.
Στις γραμμές του τραίνου έστριψα δεξιά ακολουθώντας τον δασοτουριστικό δρόμο «Κρωμνικό – Λιβερά – Κομνηνά». Οδηγώντας στον στενό, αλλά σχετικά καλής κατάστασης, δρόμο με τις άνετες στροφές, έφτασα την διασταύρωση για Ίμερα (6χλμ.). Πρόκειται για έναν εγκαταλελειμμένο οικισμό, που παρόλα αυτά, διαθέτει έναν ανακαινισμένο ξενώνα και μια μικρή όμορφη εκκλησία με εκπληκτική θέα. Ο διαδρομή, διαγράφοντας μια ανηφορική πορεία, φτάνει στο Παρατηρητήριο του Νέστου, σε υψόμετρο 891μ. Η θέση είναι γνωστή καθώς προσφέρει την μοναδική θέα των «μαιάνδρων», που σχηματίζονται από την πορεία του ποταμού Νέστου στην πορεία του ανάμεσα από τα βουνά. Το τοπίο είναι ανεπανάληπτο! Εκεί βρήκα έναν μεταλλικό «χάρτη» στον οποίο είναι χαραγμένα τα σημαντικότερα αξιοθέατα της περιοχής (τα τριγύρω βουνά, το Δέλτα και τα Στενά του Νέστου, τα νησιά Θάσος και Θασοπούλα, χωριά, οικισμοί, κα), καθώς και πληροφορίες για την ιστορία τους. Ο χάρτης είναι τοποθετημένος με τέτοιον τρόπο ώστε να επιδεικνύει τον προσανατολισμό τους.
Με δυσκολία έπεισα τον εαυτό μου να «ξεκολλήσω» από το Παρατηρητήριο και να συνεχίσω βόρεια, προς τα ερειπωμένα χωριά Κρωμνικό (6,5χλμ.) και Λιβερά (13χλμ.). Εγκαταλείφθηκαν τις δεκαετίες 50 και 60, όταν οι κάτοικοί τους τα άφησαν για να πάνε στις μεγαλουπόλεις και την Γερμανία. Ένα τμήμα της διαδρομής είναι προσφάτως ασφαλτοστρωμένο. Όμως, τα πρώτα 6χλμ. -από το Παρατηρητήριο μέχρι το Κρωμνικό- είναι χωματόδρομος διαθέτοντας αρκετά δύσκολα σημεία με πέτρες. Φυσικά για μοτοσικλέτες εκτός δρόμου, θεωρείται –κατά την προσωπική μου άποψη- μια σχετικά εύκολη διαδρομή. Εφοδιασμένος λοιπόν με υπομονή και προσοχή διέσχισα το τμήμα αυτό χωρίς προβλήματα.
Φτάνοντας έξω από τον οικισμό Κρωμνικό συνάντησα το ασφαλτοστρωμένο τμήμα του δρόμου. Τα μόνα κτίρια που έχουν απομείνει όρθια στον πετρόχτιστο οικισμό είναι η -προσφάτως ανακαινισμένη- μικρή εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα. Έκανα μια μικρή στάση για να ξεκουραστώ και με έκπληξη παρατήρησα πως σε μακρινή απόσταση έβοσκε ένα κοπάδι άγριων αλόγων. Προσπάθησα να πλησιάσω, ώστε να τα φωτογραφίσω. Δυστυχώς, μόλις με αντιλήφθηκαν, έφυγαν. Η παρουσία τους αποτέλεσε την επιβεβαίωση των πληροφοριών πως η περιοχή φιλοξενεί ελεύθερα κοπάδια άγριων αλόγων.
Αναχώρησα ελαφρώς απογοητευμένος που δεν μπόρεσα να τα δω από κοντά, με προορισμό τους οικισμούς των Λιβερών (6χλμ.). Ο δρόμος, αν και στενός, είναι πολύ καλής ποιότητας διαθέτοντας προστατευτικές μπάρες. Η διαδρομή ήταν απολαυστική διασχίζοντας μικρές καταπράσινες κοιλάδες και τοπία χαμηλής βλάστησης. Φτάνοντας έξω από τον οικισμό των Άνω και Κάτω Λιβερών αποφάσισα να τους επισκεφτώ καθώς εκεί βρίσκεται ο εγκαταλελειμμένος σιδηροδρομικός σταθμός. Τα περισσότερα σπίτια ήταν πέτρινα αλλά μισογκρεμισμένα. Εντύπωση μου έκανε πως σε ένα από τα ελάχιστα σπίτια που έστεκαν όρθια –και μάλιστα ήταν ανακαινισμένο- ο ιδιοκτήτης του είχε την ελληνική και γερμανική σημαία... πιθανότατα ο μοναδικός κάτοικος του οικισμού ήταν μετανάστης. Διένυσα 2-3χλμ. μέτριου χωματόδρομου, που διέθετε κάποια δύσκολα τμήματα. Από κάποιο σημείο και έπειτα η κατάστασή του συνεχώς χειροτέρευε. Δυστυχώς δεν κατάφερα να φτάσω τον σταθμό καθώς πιθανότατα βρισκόταν πολύ κοντά στον ποταμό Νέστο. Έτσι αποφάσισα να επιστρέψω.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να αναφέρω πως την παραποτάμια διαδρομή του Νέστου, ακολουθούν μονοπάτια που είναι γνωστά ως «μονοπάτι των σιδηροδρομικών». Η αφετηρία τους βρίσκεται έξω από το χωριό Γαλάνη και με σταθμούς το Κρωμνικό (5,5χλμ.), τα Λιβερά (3χλμ.) καταλήγουν στην Σταυρούπολη (10χλμ.). Για τους φίλους της πεζοπορία, λένε, πως αποτελούν μια καταπληκτική εμπειρία. Χρειάζονται όμως ενημέρωση όσοι επιθυμούν να τα επισκεφτούν καθώς διαθέτουν επικίνδυνα σημεία.
Αφήνοντας πίσω μου τα Λιβερά, συνέχισα μέχρι που συνάντησα ακόμα ένα κοπάδι άγριων αλόγων που έβοσκαν σε μακρινή –σχετικά- απόσταση. Προσπαθώντας να κινηθώ με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνω όσο το δυνατόν λιγότερο αντιληπτός έκανα μια στάση για να τα απολαύσω, έστω κι από μακριά... Έχοντας διανύσει περί τα 2-3χλμ. έφτασα στο σημείο που βρίσκεται το κιόσκι στο οποίο υπάρχει μια επιγραφή: «Είστε στην αποικία των... αρπακτικών». Όπως αναφέρεται, κοντά στο σημείο αυτό, βρίσκονται ταΐστρες διαφόρων άγριων πτηνών όπως: Θαλασσαετός, Ασπροπάρης και Όρνιο. Αποφάσισα, λοιπόν, να ακολουθήσω πεζός την πορεία που επιδείκνυε η πινακίδα –και κυρίως τα πρόσφατα ίχνη κάποιου οχήματος- προκειμένου να βρω τις ταΐστρες. Είχα την κρυφή ελπίδα πως θα κατάφερνα να δω από κοντά κάποια από αυτά τα σπάνια πουλιά. Διένυσα περί τα 800-1000μ. μέσα από ένα όμορφο καταπράσινο τοπίο, μέχρι που βρέθηκα σε ένα ύψωμα. Μπορεί, τελικά, να μην βρήκα τις ταΐστρες, αλλά κατάφερα να δω από απόσταση μικρότερη των 10μ. ένα κοπάδι 6-7 αλόγων!!! Αλλού τα περίμενα και αλλού τα βρήκα τελικά... Πρόλαβα να τραβήξω μερικές φωτογραφίες πριν με αντιληφθούν και τρέξουν τρομαγμένα πως την αντίθετη κατεύθυνση.
Νιώθοντας εν μέρη ευχαριστημένος για την επιτυχία μου, επέστρεψα στην μοτοσικλέτα και αναχώρησα με προορισμό το χωριό Κομνηνά, που απείχε περί τα 4-5χλμ. Ο δρόμος ήταν κατηφορικός με πολλά εξαιρετικά σημεία θέας στην Κοιλάδα του Νέστου, στα Κομνηνά αλλά και στην Σταυρούπολη. Μόλις μπήκα στα Κομνηνά, το χωριό έμοιαζε με έρημο. Ίσως η εικόνα αυτή να είχε σχέση με ότι η ώρα πλησίαζε 3μμ. Περιπλανήθηκα λίγο και αποφάσισα να αναχωρήσω, αφού ακόμα και το μοναδικό καφενείο της πλατείας ήταν κλειστό. Για καλή μου τύχη, στην έξοδο του χωριού συνάντησα ένα κτιριακό συγκρότημα που έμοιαζε με κάστρο... Κατευθύνθηκα προς τα εκεί, ανακαλύπτοντας πως είναι... ξενοδοχείο! Αλλάζοντας αμέσως γνώμη, έκανα μια στάση για ένα καφέ πριν πάρω τον δρόμο της επιστροφής. Καθισμένος δίπλα στο τζάκι της καφετέριας διάβαζα διάφορες πληροφορίες για τα Κομνηνά.
Ανακάλυψα, λοιπόν, πως περίπου 1χλμ. έξω από το χωριό (προς Σταυρούπολη) βρίσκεται ένας αρχαίος Μακεδονικός Τάφος. Από φωτογραφίες, διαπίστωσα πως σώζεται σε πολλή καλή κατάσταση. Από ότι κατάλαβα –πιθανότατα- δεν υπάρχει συγκεκριμένο ωράριο που είναι επισκέψιμος. Την ξενάγηση έχει αναλάβει κάποιος φύλακας Αρχαιοτήτων (κος Κωστέλης Σ.- τηλ. 25420 22040) με τον οποίο κάθε ενδιαφερόμενος έρχεται σε επαφή μαζί του προκειμένου να κανονίσει ένα ραντεβού. Η ώρα ήταν περασμένη για να επιχειρήσω κάτι τέτοιο...
Κατά τις 4.30μμ. αναχώρησα για Σταυρούπολη (5-6χλμ.) και εν συνεχεία για Ξάνθη (27χλμ.). Ο ήλιος έδυε δημιουργώντας υπέροχα χρώματα στον ορίζοντα, καθώς οδηγούσα τα τελευταία χιλιόμετρα της ημέρας... Το συγκεκριμένο εκδρομικό αν και δεν συμπεριλαμβάνει πολλά χιλιόμετρα, αποτελεί μια αξιόλογη μονοήμερη απόδραση, κυρίως για τους φίλους με εκτός δρόμου οχήματα. Συνδυάζει διαφορετικά τοπία, με μοναδικά σημεία θέας, καθώς και λιθόστρωτα μονοπάτια για πεζοπορία.
