Οι μέρες καύσωνα που επικρατούν σε όλη την Ελλάδα με βρήκαν στα Ιωάννινα εξαιτίας κάποιων υποχρεώσεων. Χωρίς να χάσω την ευκαιρία την Κυριακή το πρωί αποφάσισα να επισκεφτώ Ζαγοροχώρια αναζητώντας καινούργιους προορισμούς, αλλά λίγη δροσιά στα πλατάνια της περιοχής.
Ακολουθώντας τον Ε90 για Κοζάνη – Καστοριά και αφού διένυσα 42χλμ. έφτασα στο Καλπάκι. Η συγκεκριμένη διαδρομή είναι εκπληκτική. Τόσο η κατάσταση του οδοστρώματος, όσο και οι στροφές κάνουν την οδήγηση απολαυστική. Προσπέρασα το κόμβο για Κακαβιά και συνέχισα για Κοζάνη – Καστοριά. Μετά από 4χλμ. βρήκα την πινακίδα για Αρίστη, Πάπιγκο, κτλ… Έστριψα δεξιά, αφήνοντας το εθνικό δίκτυο, και ακολούθησα το επαρχιακό δίκτυο μέσα σε ένα καταπληκτικό φυσικό τοπίο που χαρακτηρίζει την ευρύτερη περιοχή. Η ζέστη ήταν υποφερτή. Σε αυτό συντελούσε η σκιά των πλατανιών… Όπου χρειαζόταν να βρίσκομαι «αντιμέτωπος» με τον ήλιο, ένιωθα προς βρισκόμουν σε φούρνο!
Μετά από 10χλμ. έφτασα στην Αρίστη. Ένα καταπληκτικό γραφικό χωριό με αρκετό τουρισμό. Υπάρχουν ξενώνες, εταιρίες εναλλακτικού τουρισμού (πχ. rafting) και καφενεία στην κεντρική πλατεία κάτω από αιωνόβια πλατάνια. Προσπέρασα το χωριό με κατεύθυνση για Πάπιγκο, στρίβοντας αριστερά στην πλατεία και ακολουθώντας την κατηφορική διαδρομή.
Μετά από 4-5χλμ. έφτασα στο γεφύρι του Βοϊδομάτη. Το όνομα του ποταμού σημαίνει «Νερομάνα» και προέρχεται από το Voda (=νερό) + Mata (=μάνα). Λέγεται πως είναι το πιο κρύο ποτάμι της Ελλάδας. Παρόλα αυτά, συνάντησα αρκετούς «τολμηρούς» που το προτίμησαν για να δροσιστούν. Έκανα μια στάση να απολαύσω το τοπίο και να δροσιστώ.
Επιστρέφοντας για Αρίστη, συνάντησα την πινακίδα για την Μονή Σπηλαιώτισσας και τον χωματόδρομο που «χωνόταν» στο πλατανόδασος. Πολλές φορές στο παρελθόν είχα προσπεράσει την πινακίδα λέγοντας πως την επόμενη φορά θα πάω να δω το μοναστήρι. Τυχαία σε ένα ταξιδιωτικό οδοιπορικό στην τηλεόραση, είχα μάθει πως ήταν πάρα πολύ παλιό. Αφού πέθαναν και οι τελευταίοι καλόγεροι το μοναστήρι είχε αφεθεί στην τύχη του… Ευτυχώς βρέθηκαν κάποιοι και το αναστύλωσαν. Παρόλα αυτά είναι έρημο.
Ακολουθώντας έναν βατό χωματόδρομο περίπου 400-500μ. έφτασα σχεδόν μπροστά στο μοναστήρι, που βρίσκεται χτισμένο πάνω σε έναν βράχο. Τόσο η θέση του, όσο και ο περιμετρικός τοίχος το κάνουν να θυμίζει μικρό οχυρό. Μπήκα στην εσωτερική αυλή περνώντας μια μικρή ξύλινη πόρτα. Το κτίριο βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση και φαίνεται η προσπάθεια συντήρησή του, χωρίς όμως να έχει επηρεαστεί το παραδοσιακό στοιχείο. Οι αγιογραφίες που βρίσκονται στο εξωτερικό τοίχο μαρτυρούν την παλαιότητα.
Δίπλα ακριβώς από την μικρή κλειδωμένη ξύλινη πόρτα του μοναστηριού, είδα ένα μονοπάτι να «σκαρφαλώνει» -κυριολεκτικά- στην κορυφή του βράχου, που βρίσκεται το πέτρινο καμπαναριό. Χωρίς να σκεφτώ καν την αφόρητη ζέστη που επικρατούσε, ακολούθησα το μονοπάτι. Μόλις έφτασα στο καμπαναριό ανταμείφθηκα για τον ιδρώτα μου που έτρεχε σαν να είχα «ανοίξει βρύση»!!! To μέρος πρόσφερε μια μοναδική πανοραμική θέα της ευρύτερης περιοχής. Τα πάντα ήταν καταπράσινα με μοναδική εξαίρεση τα καταγάλανα νερά του Βοϊδομάτη.
Μετά από λίγο επέστρεψα στην μοτοσικλέτα αισθανόμενος πως βρίσκομαι στα πρόθυρα της αφυδάτωσης. Ευτυχώς είχα φροντίσει να έχω μαζί μου νερό. Μετακίνησα την μηχανή και στάθηκα να ξεκουραστώ στην δροσιά που προσέφεραν τα πλατάνια λίγο παρακάτω. Λίγο αργότερα ξεκίνησα με κατεύθυνση την Αρίστη. Μόλις έφτασα στην πλατεία έστριψα αριστερά ακολουθώντας τις πινακίδες για Μονοδέντρι, Βίτσα. Ο συγκεκριμένος δρόμος φτιάχτηκε πριν 3-4 χρόνια στην θέση του παλιού χωματόδρομου. Θεωρείται σημαντικός καθώς ενώνει 2 βασικές περιοχές του Ζαγορίου. Όταν δεν υπήρχε όσοι ήθελαν να επισκεφτούν το Μονοδέντρι, Τσεπέλοβο, Κήπους, κτλ αναγκάζονταν να επιστρέψουν στον εθνικό δρόμο και από εκεί να ξαναμπούν σε ένα άλλο επαρχιακό δίκτυο.
Ακολούθησα την διαδρομή για 17χλμ. διασχίζοντας την Βίτσα, τα Κάτω Πεδινά και περνώντας έξω από το Μονοδέντρι, τον Ελαφότοπο και τα Άνω Πεδινά. Στο κύριο μέρος της διαδρομή δεν συναντάς έντονη βλάστηση. Παρόλα αυτά είναι εντυπωσιακή η θέα που προσφέρουν ορισμένες θέσεις που βρίσκονται στα υψηλότερα σημεία της.
Με οδηγούς τις πινακίδες για Τσεπέλοβο βρέθηκα σε μια κεντρική διασταύρωση που η δεξιά πορεία οδηγούσε στα Γιάνεννα και η αριστερή για Τσεπέλοβο, Κήπους, κτλ… Η ώρα ήταν 12.30μμ. και είχα πολλή όρεξη για εξερεύνηση. Έστριψα αριστερά με σκοπό να επισκεφτώ το Κουκούλι (8χλμ.)
Περίπου 1χλμ. παρακάτω συνάντησα πινακίδα για Δίλοφο (1χλμ.) Θεώρησα πως ήταν μια καλή ευκαιρία να το επισκεφτώ. Η επιλογή μου αποδείχτηκε επιτυχημένη. Πρόκειται για ένα πολύ γραφικό και παραδοσιακό χωριό. Ο δρόμος σταματάει στην είσοδό του. Από εκεί και πέρα θα πρέπει να συνεχίσεις πεζός αν θέλεις να το εξερευνήσεις. Τα πλακόστρωτα καλντερίμια σε κάνουν να πιστεύεις πως βρίσκεσαι σε άλλη εποχή. Στην κεντρική πλατεία υπάρχει μια παλιά εκκλησία. Επίσης υπάρχουν ξενώνες και κάποιες καφετέριες.
Επέστρεψα στον κεντρικό δίκτυο και συνέχισα για Κουκούλι. Μετά από 2-3 χλμ. συνάντησα το γεφύρι του Κόκορη, που είχα επισκεφτεί στο προηγούμενο ταξίδι μου στην Ήπειρο. Το τοπίο ήταν διαφορετικό… Αντί για τα ορμητικά νερά, τώρα βλέπεις στεγνές πέτρες… και έχουν περάσει μόνο 2 μήνες από τότε! Όπως και τότε έτσι και τώρα το επιβλητικό γεφύρι στέκεται αγέρωχο, ως γνήσιο στολίδι της τοπικής αρχιτεκτονικής!
Οδηγώντας για 1-2 χλμ. έφτασα την διασταύρωση με αριστερή κατεύθυνση για Τσεπέλοβο, Σκαμνέλι, Λάιστα και με δεξιά κατεύθυνση για Κήπους, Φραγκάδες, Λεπτοκαρυά. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημάνω πως αν θέλετε να επισκεφτείτε το Κουκούλι ακολουθείστε την δεξιά πορεία (παρά την «τροποποιημένη» πινακίδα).
Αφού αρχικά έκανα να το λάθος να ακολουθήσω την αριστερή πορεία με αποτέλεσμα να βγω στην λάθος πλευρά του χωριού, επέστρεψα στην διασταύρωση και ακολούθησα την πορεία για Κήπους, Λεπτοκαρυά, κτλ. Λίγο παρακάτω (λιγότερο από 1χλμ.) βρήκα την πινακίδα για Κουκούλι. Μέσα από μια πανέμορφη διαδρομή (2-3χλμ.) έφτασα στην κεντρική πλατεία του χωριού. Συνάντησα κάποιους εργάτες να φτιάχνουν μια πέτρινη μάντρα. Παρκάρισα την μοτοσικλέτα σε μια σκιά και ανέβηκα στην πλατεία στην οποία βρίσκεται ένα μικρό καφενείο στην σκιά ενός τεράστιου πλάτανου.
Εκεί βρίσκονταν 5-6 άτομα να πίνουν μπύρες. Κάποιος από αυτούς με πλησίασε κάνοντας με να καταλάβω πως είναι ο υπεύθυνος του μαγαζιού. Η έκπληξη ήρθε όταν ζήτησα έναν παγωμένο φραπέ… Ο προηγούμενος υπάλληλος είχε φύγει και το καφενείο άνοιγαν κάποια άτομα από την Αδελφότητα Κουκουλιωτών προφανώς για να εξυπηρετούν τους εργάτες. Η κατάληξη ήταν να φτιάξω μόνος μου τον φραπέ! Ο καφές δεν είχε καμιά αξία μπροστά στην χαλάρωση που πρόσφερε ο χώρος…
Από την κουβέντα που είχαμε με τον κυρ-Κώστα, έμαθα πως το Κουκούλι αριθμεί λιγότερους από 10 μόνιμους κατοίκους. Τουρίστες επισκέπτονται το χωριό κατά την περίοδο του 15 Αυγούστου. Παρόλα αυτά υπάρχουν ξενώνες και η τοπική αδελφότητα κάνει μια προσπάθεια διατήρησης του πανέμορφου αυτού παραδοσιακού οικισμού. Εντυπωσιακό είναι το κεντρικό πέτρινο κτίριο της πλατείας που διαθέτει καμάρες που δεν είχα ξανασυναντήσει. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό και είναι κρίμα που δεν προτιμάται από τους τουρίστες… και κυρίως τους Έλληνες. «Το μεγαλύτερο ποσοστό των τουριστών που επισκέπτονται το Κουκούλι είναι ξένοι…» μου ανέφερε ο κυρ-Κώστας.
Η ώρα πλησίαζε 2.30μμ. όταν πήρα την απόφαση «με βαριά καρδιά» να αφήσω το χωριό. Το χωριό απέχει γύρω στα 40-45χλμ. από τα Γιάννενα. Στο δρόμο της επιστροφής, μου ήρθε στο μυαλό η ίδια σκέψη: «…πόσα όμορφα μέρη υπάρχουν ακόμα στα Ζαγοροχώρια που δεν έχω δει!»...
