Το πρώτο πράγμα που κάναμε και οι 2, με το που ξυπνήσαμε, ήταν να δούμε τον καιρό. Ευτυχώς αν και είχε λίγη συννεφιά, διακρίναμε την προοπτική βελτίωσης. Παρόλα αυτά το κρύο συνέχισε να είναι πολύ… Ετοιμάσαμε τα πράγματα μας και πριν αναχωρήσουμε ήπιαμε ένα καφέ. Οι μοτοσικλέτες, αν και τις είχαμε βάλει σε κλειστό χώρο, με το ζόρι πήραν μπροστά.
Αναχωρήσαμε τελικά κατά τις 9.30πμ. Η διαδρομή (17C) συνέχιζε να είναι εντυπωσιακή, περνώντας από μια περιοχή με έντονη βλάστηση αποτελούμενη από ψηλά και πυκνά δέντρα. Κατά μήκος του στενού και μέτριας ποιότητας δρόμου, μας κρατούσε συντροφιά ένας ποταμός. Δεν ήταν λίγες οι φορές που σταματήσαμε για φωτογραφίες. Κατά την πορεία συναντήσαμε τα μικρά χωριά με σχεδόν ανύπαρκτη τουριστική ανάπτυξη. Κατά πάσα πιθανότητα η επιλογή καταλύματος την προηγούμενη ήταν εύστοχη, καθώς αν το προσπερνούσαμε θα αναγκαζόμασταν να επιστρέψουμε (τουλάχιστον μέχρι το χωριό Sacel).
Συνεχίζοντας η διαδρομή έγινε ανηφορική και κάποια στιγμή σκαρφαλώσαμε στα 820μ. Εκεί βρισκόταν το πέρασμα pasul Setref. Συναντήσαμε κάποιους εντουράδες (μάλλον Γάλλους) που ετοιμαζόντουσαν να αναχωρήσουν για εκδρομή. Στο σημείο του περάσματος, υπάρχει ένα πανδοχείο (pensiunea), που ήταν σε φάση ανακατασκευής… Από εκεί και πέρα μπαίναμε στην περιοχή Maramures.
Στο χωριό Sacel στρίψαμε δεξιά με κατεύθυνση το Moisei (10χλμ.) και Borsa (17χλμ.). Το Moisei είναι γνωστό εξαιτίας της εκτέλεσης 31 κατοίκων (2 επέζησαν!) κατά την διάρκεια του πολέμου το 1944, από Ούγγρους στρατιώτες. Υπάρχει σχετικό μνημείο το οποίο δεν καταφέραμε να βρούμε… Η Borsa δεν διαθέτει κάτι το ιδιαίτερο. Έτσι συνεχίσαμε ακολουθώντας την ορεινή διαδρομή (18) για Suceava.
Στόχος μας ήταν να φτάσουμε στο ορεινό πέρασμα pasul Prislop (1450μ.) Το κρύο που συναντήσαμε είναι απερίγραπτο που σε συνδυασμό με τον άνεμο που φυσούσε δεν σου άφηνε κανένα απολύτως περιθώριο να βγάλεις το κράνος, ούτε καν τα γάντια σου όταν σταματούσαμε για φωτογραφίες, παρά την λιακάδα που επικρατούσε.
Μετά από περίπου 30χλμ. από την Borsa φτάσαμε στο πέρασμα. Τα φύλλα των ελάτων ήταν κάτασπρα, από τον πάγο που είχε καθίσει πάνω τους. Έμοιαζαν σαν χιονισμένα. Στο σημείο του περάσματος υπάρχει μια εκκλησία και ένα μνημείο, ενώ το εστιατόριο ήταν κλειστό. Η θέα της γύρω περιοχής εντυπωσιακή…
Πήραμε το δρόμο της επιστροφής για Borsa – Moisei – Sacel και εκεί στρίψαμε δεξιά με κατεύθυνση το Sighetul Marmatiei (75χλμ). Από εκείνο το σημείο ουσιαστικά μπαίναμε στην κοιλάδα Valea Izei, όπου βρίσκονταν τα χωριά με τις ξύλινες εκκλησίες με την χαρακτηριστική αρχιτεκτονική της περιοχής.
Πρώτη στάση κάναμε στο χωριό Salistea de Sus στην εκκλησία του Sf. Nikolae. Ήταν η πρώτη ξύλινη εκκλησία και μας εντυπωσίασε, όπως και αυτές στο επόμενο χωριό Dragomiresti.
Διαφορετική ήταν αυτή στο χωριό Ieud, που είναι η παλαιότερη εκκλησία (τιμή εισιτηρίου: 2RON) της περιοχής κατασκευασμένη το 1364. Βρίσκεται στην κορυφή ενός λόφου στο κέντρο ενός κοιμητηρίου. Χρειάστηκε να οδηγήσουμε 2-3χλμ. χωματόδρομο, ο οποίος όμως ήταν βατός. Η εκκλησία πέρα από την ηλικία της παρουσιάζει και μια ακόμα ιδιαιτερότητα: είναι ζωγραφισμένη στο εσωτερικό της με αγιογραφίες.
Ευχάριστο περιστατικό ήταν κατά την παραμονή μας στο χώρο, 2 παιδιά ήρθαν και μας έπιασαν την κουβέντα… σχετικά με τι άλλο; τις μοτοσικλέτες… Το ένα ήταν πιο θαρραλέο και έκανε ερωτήσεις για το είδος, τι ταχύτητα πιάνει, πόσα λεφτά κοστίζει… Πάντα ευγενικό! Κάποια στιγμή μου ζήτησε να ανέβει στην μοτοσικλέτα. Δεν του χάλασα το χατίρι… δεν περιγράφεται η χαρά του. Πριν φύγουμε με ρώτησε αν μπορεί να μαρσάρει… Δεν μπορώ να περιγράψω την έκφραση του όταν το έκανε… Μας χαιρέτισε και φύγαμε προς Barsana (12χλμ).
Το ομώνυμο μοναστήρι αποτέλεσε μεγάλη έκπληξη για εμάς. Μόλις φτάσαμε ανεβήκαμε στην είσοδό του και περάσαμε στο εσωτερικό προαύλιο χώρο του (χωρίς εισιτήριο). Ένας πάρα πολύ τακτοποιημένος χώρος με εντυπωσιακά κτίρια με την τοπική αρχιτεκτονική, περιστοιχισμένα με πολύχρωμους περιποιημένους κήπους. Περιπλανηθήκαμε πολλή ώρα. Μακάρι να είχαμε ακόμα περισσότερη! Ο χώρος σου δημιουργούσε μια αίσθηση γαλήνης. Αξίζει να αναφερθεί πως αποτελεί το τελευταίο μοναστήρι που έχτισε ο επικεφαλής της Ορθόδοξης Εκκλησίας Serafim Petrovai, πριν προσχωρήσει στον ρωμαιοκαθολικισμό. Το σίγουρο είναι πως αξίζει τον κόπο να το επισκεφτεί κανείς…
Περίπου 20χλμ. δυτικότερα βρίσκεται η πόλη Sighetul Marmatiei ή απλά Sighet, όπως το λένε οι ντόπιοι. Πρόκειται για μια αδιάφορη, κατά τα άλλα, πόλη εκτός από το γεγονός ότι σε αυτή υπάρχει το κτίριο της φυλακής των αντικαθεστωτικών στα χρόνια του Κομμουνισμού. Στις μέρες μας έχει μετατραπεί σε ένα πολύ ενδιαφέρον μουσείο (τιμή εισόδου: 6RON), που θα πρέπει να διαθέτει κανείς αρκετό χρόνο για να περιπλανηθεί σε αυτό. Εμείς το επισκεφτήκαμε αλλά το είδαμε εν τάχει, καθώς θέλαμε να φτάσουμε στην Sapanta (20χλμ.) πριν νυχτώσει.
Αργά το απόγευμα φτάσαμε στο μικρό χωριό Sapanta. Βρίσκεται περίπου 4χλμ. από τα ουκρανικά σύνορα. Είναι γνωστό για 2 λόγους κυρίως: διαθέτει το υψηλότερο ξύλινο οικοδόμημα (75μ.) στην Ευρώπη καθώς κατο το κοιμητήριο Cimitirul de Vesel. Εμείς με το που φτάσαμε κατευθυνθήκαμε απευθείας στο κοιμητήριο. Με την πρώτη κιόλας ματιά εντυπωσιαστήκαμε, προκαλώντας μας ανάμεικτα συναισθήματα.
Καταρχάς είναι ένα κοιμητήριο που για να το επισκεφτείς πληρώνεις εισιτήριο (τιμή 5RON)!!! Φυσικά αυτό έχει να κάνει με το γεγονός ότι αποτελεί αξιοθέατο… παρόλα αυτά δεν παύει να είναι νεκροταφείο. Η ιδιαιτερότητά του έγκειται στο γεγονός πως κάθε τάφος διαθέτει ένα ξύλινο σταυρό πάνω στο οποίο είναι σκαλισμένη μια εικόνα με ένα κείμενο… τις περισσότερες φορές μοιάζει με ποίημα. Στο κείμενο αυτό αναφέρεται το όνομα, η ηλικία και ενδεχομένως ο τρόπος θανάτου. Πέρα από αυτά αναγράφονται στοιχεία που έχουν να κάνουν με την ζωή του αποθανόντος. Κάποιες φορές αυτό γίνεται με ένα κάπως χιουμοριστικό τρόπο, άλλες με πιο σοβαρό. Εξαρτάται από τον αποθανόντα. Τα δημιουργήματα αυτά προέρχονται από τον γλύπτη, ζωγράφο, ποιητή και … ενδεχομένως «κουτσομπόλη», Stan Ioan “Patras” και αποτελούν το έργο μιας ολόκληρης ζωής που ξεκινά από το 1935. Ο ιδιότυπος αυτός καλλιτέχνης δεν ζει πλέον (πέθανε το 1977), ενός το σπίτι του έχει μετατραπεί σε μουσείο που βρίσκεται περίπου 300μ. από το νεκροταφείο. Οι φιλοτεχνημένοι τάφοι φτάνουν τους 800. Ο επισκέπτης θα χρειαστεί αρκετό χρόνο στην περιπλάνησή του σε αυτό τον ιδιαίτερο χώρο…
Είχε πλέον αρχίσει να νυχτώνει όταν αποφασίσαμε να διανυκτερεύσουμε στην
Pensiune Iliana (τιμή δίκλινου: 80 RON) μερικά μόνο μέτρα παρακάτω από το νεκροταφείο. Η ευγενική ιδιοκτήτρια μας ετοίμασε ένα σπιτικό γεύμα αποτελούμενο από σούπα και λαχανοντολμάδες. Πραγματικά πολύ νόστιμα. Η βραδιά μας συνεχίστηκε με κουβέντα και λίγο ντόπιο κρασί δίπλα από την ξυλόσομπα της κουζίνας.
Καθώς το μυαλό μας άρχισε να επεξεργάζεται τις εικόνες που είχαμε λάβει όλη την ημέρα, συνειδητοποιούσαμε πως η περιοχή αυτή της Ρουμανίας, ήταν πολλή διαφορετική από όλες όσες είχαμε συναντήσει. Το ταξίδι Maramures μοιάζει με ταξίδι στο χρόνο… στο παρελθόν… λες και ο χρόνος έχει σταματήσει 50 χρόνια...
