Η μέρα ξημέρωσε βαριά και συννεφιασμένη… Είχαμε ελάχιστα χιλιόμετρα μέχρι την πρωτεύουσα και για αυτό ήμασταν πιο χαλαροί. Παρόλα αυτά σηκωθήκαμε νωρίς και κατεβήκαμε στο εστιατόριο του ιδιοκτήτη που είχαμε νοικιάσει το δωμάτιο. Ήταν εκεί μια κυρία –μάλλον η μητέρα του. Επειδή ο χώρος δεν μας γέμιζε το μάτι, δεν πήραμε πρωινό, αλλά αρκεστήκαμε να πιούμε από 2 καφέδες ο καθένας.
Πριν αναχωρήσουμε, είπαμε να κάνουμε μια βόλτα στην πόλη πεζοί. Ακολουθώντας, αρχικά, τον κεντρικό πεζόδρομο, περάσαμε μπροστά από περίφημο Πολύχρωμο Τζαμί, που υποτίθεται πως φυλάσσονται οι τρίχες από την γενειάδα του προφήτη Μωάμεθ(!). Συνεχίσαμε το περπάτημα στους κεντρικούς δρόμους συναντώντας τζαμιά και ένα τρένο με 2-3 βαγόνια που κοσμούσε μια μικρή πλατεία.
Κατά τις 10πμ. αναχωρήσαμε για Sarajevo. Ο δρόμος στην αρχή ήταν στο ίδιο σκηνικό με αυτό που είχαμε συναντήσει μέχρι το Travnik την προηγούμενη μέρα. Στην συνέχεια, όμως, περνούσε μέσα από μια περιοχή με πολλά κτίρια εταιριών που θύμιζαν προάστιο μεγάλης πόλης. Η διαδρομή για κάποιο τμήμα, περνούσε πάλι μέσα από μια περιοχή με έντονη βλάστηση μέχρι το σημείο που συναντήσαμε την είσοδο στον αυτοκινητόδρομο. Χωρίς να το καταλάβουμε βρεθήκαμε μπροστά στα διόδια –αν και δεν μας χαλούσε καθόλου- καθώς με αυτόν τον τρόπο θα κερδίζαμε χρόνο, που μας χρειαζόταν στο Serajevo.
Ο αυτοκινητόδρομος διέθετε σύστημα χρέωσης ανάλογα με τα χιλιόμετρα που τον χρησιμοποιούσες. Έτσι λοιπόν, πήραμε την κάρτα και συνεχίσαμε. Διέσχιζε μια όμορφη περιοχή, που περιλάμβανε χωριά στις καταπράσινες πλαγιές των βουνών, που κυριαρχούσε το μουσουλμανικό στοιχείο. Κάποια στιγμή ο Μίμης μας είπε πως υπήρχε το ενδεχόμενο στο τέλος του αυτοκινητόδρομου να υπάρχει έλεγχος ταχύτητας που υπολογιζόταν ανάλογα με την ώρα εισόδου-εξόδου. Μάλλον ήταν επηρεασμένος από την παρουσία αστυνομίας στην είσοδο. Η υποψία αυτή, ήταν μια καλή αφορμή για στάση σε ένα βενζινάδικο που συναντήσαμε. Ήπιαμε ένα καφεδάκι, ανεφοδιαστήκαμε με καύσιμα, βγάλαμε τα αδιάβροχα, που είχαμε φορέσει όταν είχαμε ξεκινήσει, και συνεχίσαμε.
Περίπου 20χλμ. πριν το Serajevo τελείωνε ο αυτοκινητόδρομος. Πληρώσαμε το αντίτιμο των 5,4ΚΜ (περίπου 2,5€) και οδηγήσαμε υπό την απειλή ψιχάλων. Φτάνοντας στην πρωτεύουσα ακολουθήσαμε τις πινακίδες για κέντρο, μέχρι που συναντήσαμε το ποτάμι της πόλης, τον Miljacka. Από κει και πέρα κινηθήκαμε ανατολικά, προς την παλιά πόλη, όπου βρισκόταν το κατάλυμα μας. Ο Γιώργος χρησιμοποιώντας κάποιους ψηφιακούς χάρτες στο κινητό του, μπόρεσε να μας οδηγήσει εκεί που έπρεπε, που -όπως διαπιστώσαμε στην συνέχεια- ήταν πολύ κοντά στο παλιό κέντρο και την διάσημη τουρκική συνοικία «Bascarsija».
Το δωμάτιο μας ήταν ένα διαμέρισμα (Apartments Sarajevo – 45€/4άτομα) σε μια καινούρια 4ηόροφη πολυκατοικία, πλήρως επιπλωμένο, καθαρό, προσεγμένο και με εκπληκτική θέα. Το μοναδικό αρνητικό σημείο ήταν πως δεν διέθετε ασανσέρ και το διαμέρισμα βρισκόταν στον 4ο όροφο!!! Οπότε το πακέτο της μεταφοράς των αποσκευών ήταν μεγάλο! Επίσης, υπήρχε θέμα με το parking, καθώς το μικρό δρομάκι που κατέληγε στις σκάλες, ήταν αδιέξοδο. Θα μπορούσαμε να αφήσουμε εκεί τις μοτοσικλέτες, αλλά ο ιδιοκτήτης μας είπε πως ήταν επικίνδυνο, οπότε μας βόλεψε σε ένα κλειστό parking, μόλις 100μ. παραπέρα.
Καθίσαμε να ξεκουραστούμε και να ετοιμαστούμε για την επίσκεψή μας στο παλαιό κέντρο της πόλης, παρακολουθώντας τον καιρό που συνεχώς βάραινε και ετοιμαζόταν να ρίξει «καρεκλοπόδαρα»!!! Σε λίγο οι φόβοι μας επιβεβαιώθηκαν και ξεκίνησε μια έντονη καταιγίδα… Περιμέναμε να κόψει η βροχή οπότε φορέσαμε τα αδιάβροχά μας και ξεκινήσαμε.
Το Sarajevo πριν τον πόλεμο αποτελούσε έναν πολυεθνικό μικρόκοσμο της Γιουγκοσλαβίας, όπου μουσουλμάνοι, Σέρβοι, Κροάτες, Τούρκοι και Εβραίοι συνυπήρχαν για εκατοντάδες χρόνια. Το αποτέλεσμα ήταν η πόλη να συνδυάζει πολλά στοιχεία, τα οποία βλέπεις παντού. Το όνομα της πόλης προέρχεται από την τουρκική λέξη “saraj”, που σημαίνει παλάτι. Οι πόλεμοι που διαδραματίστηκαν άφησαν πολλά σημάδια, τα οποία βλέπεις ακόμα και στις μέρες μας στους τοίχους των κτιρίων. Παρόλα αυτά προσπαθεί να ανακάμψει και το καταφέρνει σε αρκετά καλό βαθμό.
Αρχικά κινηθήκαμε στο κεντρικό πεζόδρομο Ferhadija, περνώντας μπροστά από ναούς διαφορετικών θρησκειών, όπως Καθολική Εκκλησία, παλιά Ορθόδοξη Εκκλησία, o Ορθόδοξος Καθεδρικός, το Τζαμί Gazi-Husrcevbey και η Εβραϊκή Συναγωγή. Δυστυχώς, η βροχή μας εμπόδιζε να είμαστε άνετοι και να τους περιεργαστούμε με άνεση.
Περπατώντας, φτάσαμε στην τουρκική συνοικία, Bascarsija στην οποία υπάρχει εντονότατο το ανατολίτικο στοιχείο χάρη στα τζαμιά, τα παζάρια, τα εστιατόρια. Πραγματικά, υπήρχαν στιγμές που ένιωθες πως βρισκόσουν σε άλλη χώρα. Κινηθήκαμε γρήγορα ανατολικότερα, προς το ποτάμι, όπου βρισκόταν ένα παλιό τουρκικό αρχοντικό που είχε μετατραπεί σε εστιατόριο, το “Inat Kuca”. Ο ιδιοκτήτης είχε κρατήσει τόσο την εσωτερική διακόσμηση, όσο και την εξωτερική αρχιτεκτονική. Μόλις μπήκαμε εντυπωσιαστήκαμε. Το διώροφο κτίριο διαθέτει και εσωτερικά μπαλκόνια, που είχαν ένα μικρό τραπέζι με φανταστική θέση στο ποτάμι. Το φαγητό ήταν πολύ καλό και οι τιμές του οικονομικές.
Μόλις τελειώσαμε το φαγητό, διαπιστώσαμε πως η βροχή είχε σταματήσει, οπότε θεωρήσαμε πως ήταν μια καλή ευκαιρία να επιστρέψουμε στην Bascarsija και να περιπλανηθούμε με την ησυχία μας. Κάποια στιγμή βρήκαμε ένα μικρό καφέ «Nargila de Damask», που όπως φαίνεται και από το όνομά του, διέθετε ναργιλέδες. Αποτελούσε ένα στέκι ντόπιων. Περάσαμε όμορφα την ώρα μας, με κουβέντα και αστεία.
Πριν επιστρέψουμε στο διαμέρισμα, κάναμε μια βόλτα επισκεπτόμενοι το μνημείο των πεσόντων στον πόλεμο του 1945. Εκεί υπάρχει μια φλόγα που καίει ασταμάτητα. Επίσης, βρεθήκαμε στο σημείο όπου είχε πέσει ο πύραυλος το 1995, στην περιοχή Markale, που σκότωσε 37 άτομα και τραυματίσε 90.
Κατά τις 10μμ. επιστρέψαμε στο διαμέρισμα. Οι εντυπώσεις που μου άφησε ήταν πολύ καλές. Για να είμαι ειλικρινής δεν περίμενα τόσο όμορφο το Sarajevo. Αποτελεί μια ένα εκπληκτικό χωνευτήρι πολιτισμών που συνδυάζει διαφορετικές κουλτούρες που έχουν δέσει και συμβιώσει αρμονικά μεταξύ τους. Δυστυχώς, όμως, κάποιοι είχαν άλλα σχέδια σε αυτούς τους ανθρώπους που ζούσαν σε αυτόν τον τόπο που φρόντισαν να τον βάλουν σε απίστευτες περιπέτειες και δυστυχία…