Ο καιρός της συγκεκριμένης μέρας ήταν ο πιο ακατάλληλος που θα μπορούσε… Συννεφιασμένος βαριά. Οπουδήποτε και να κοιτούσες τον ουρανό, δεν μπορούσες να βρεις ελπίδα καλυτέρευσης. Τα χιλιόμετρα ήταν αρκετά που είχαμε προγραμματίσει να κάνουμε, τα οποία δεν γνωρίζαμε ποια θα ήταν η κατάστασή τους. Εξαιτίας της κακοκαιρίας, αποφασίσαμε να επιλέξουμε μια εναλλακτική διαδρομή –παράλληλη με την αρχικά προγραμματισμένη- με την οποία όμως θα γλιτώναμε περισσότερα από 100χλμ. Επιπλέον, όπως απεικονίζονταν στους χάρτες, ήταν καλύτερης κατάστασης.
Περιμέναμε μέχρι τις 9.15πμ. να έρθει η ιδιοκτήτρια του διαμερίσματος για την πληρώσουμε και να τις επιστρέψουμε τα κλειδιά. Αναχωρήσαμε, χωρίς να φορέσουμε αδιάβροχα, με την ελπίδα πως θα καταφέρναμε να «τριπλάρουμε» τον καιρό –για μια ακόμα φορά- στο ταξίδι μας.
Ακολουθώντας, λοιπόν, τις πινακίδες –αρχικά- για Dubrovnik, αφήσαμε το όμορφο Mostar και μετά από λίγα χιλιόμετρα συναντήσαμε την διασταύρωση για Gasko – Nevesinje. Στρίψαμε αριστερά και μετά από μερικά χιλιόμετρα βρεθήκαμε δίπλα από το αεροδρόμιο. Ένα λάθος διάβασμα στον χάρτη, νομίσαμε πως ο δρόμος μας περνούσε μέσα από το Blagaj. Έτσι λοιπόν, ακολουθήσαμε την σήμανση προς το συγκεκριμένο χωριό.
Το Blagaj αποτελεί –τουλάχιστον από όσα μπορέσαμε να καταλάβουμε- ένα εναλλακτικό μέρος διαμονής κοντά στο τουριστικό Mostar. Διαθέτει αρκετά καταλύματα και campings. Το ποτάμι που περνάει μέσα από το χωριό, δημιουργεί ένα εντυπωσιακό φυσικό τοπίο, άξιο επίσκεψης -και γιατί όχι- και διαμονής. Την εποχή που το επισκεφτήκαμε εμείς, ήταν σχεδόν έρημο. Όταν συνειδητοποιήσαμε το λάθος μας, επιστρέψαμε και πάλι πίσω στην διασταύρωση που ήταν το αεροδρόμιο και συνεχίσαμε με ανατολική πορεία.
Ο δρόμος, αν και στο χάρτη απεικονιζόταν ως «εθνικό δίκτυο», ήταν σχετικά στενός και με αρκετές στροφές. Η ποιότητά του δεν ήταν άσχημη, αλλά λόγω του ότι σε λίγο ξεκίνησε να βρέχει, χρειαζόταν αρκετή προσοχή. Η διαδρομή σκαρφάλωνε στα 1000μ. υψόμετρο και κινούνταν σε οροπέδια πάνω από 600-7οομ. Το τοπίο είχε αρκετή βλάστηση, που σε κάποια σημεία έφτανε να είναι πάρα πολλή πυκνή. Διανύοντας μερικά χιλιόμετρα, συναντήσαμε μια ακόμα πινακίδα που ενημέρωνε πως εισερχόμασταν σε περιοχή της σερβικής δημοκρατίας της Βοσνίας.
Πινακίδες αυτού του είδους συναντήσαμε σε διάφορα σημεία της χώρας. Αυτό που κάνει εντύπωση είναι πως μόνο σε περιοχές που ουσιαστικά είναι «Σερβοκρατούμενες», συναντάς αυτές τις πινακίδες. Στα συγκεκριμένα χωριά οι πινακίδες στην είσοδο-έξοδο ήταν γραμμένες πρώτα στα κυριλλικά και μετά στα λατινικά, ενώ σε πολλές περιπτώσεις η λατινική ονομασία είναι σβησμένη. Σχεδόν, σε όλα στην είσοδο βλέπεις την σημαία της Σερβίας, χωρίς το εθνόσημο στο κέντρο της. Αντιθέτως, σε περιοχές που μένουν μουσουλμάνοι ή Κροάτες, τα πράγματα συμβαίνουν ακριβώς αντίθετα. Οι πινακίδες είναι πρώτα στα λατινικά και μετά στα κυριλλικά, και πολλές από αυτές είναι σβησμένες οι κυριλλικές ονομασίες. Σημαίες δεν συναντάς συχνά στην χώρα…
Η διαδρομή (100χλμ) λοιπόν Mostar-Goska, ουσιαστικά αποτελεί επαρχιακό δρόμο που ανήκει στην σερβοκρατούμενη περιοχή της χώρας. Η τουριστική ανάπτυξη ήταν ανύπαρκτη και μόνο 2 βενζινάδικα συναντήσαμε κατά μήκος της. Στα μικρά χωριά-οικισμοί, τα περισσότεραά σπίτια ήταν κατεστραμμένα.
Σε κάποια στιγμή είχαμε και μια μικρή περιπέτεια που ευτυχώς δεν κατέληξε σε κάτι σοβαρό. Ο Μίμης πάνω σε μια κατηφορική στροφή, έχασε ξαφνικά τον έλεγχο της μοτοσικλέτας και βρήκε έξω από το δρόμο. Για μεγάλη τύχη, δεν έπαθε το παραμικρό ούτε αυτός, ούτε η μοτοσικλέτα. Συνεχίσαμε το ταξίδι μας, φτάνοντας στο Gasko.
Το πρώτο πράγμα που συναντάς είναι το εργοστάσιο ηλεκτρικής ενέργειας. Κατευθυνθήκαμε στο κέντρο της πόλης, όπου φιλοξενεί μια ορθόδοξη εκκλησία, καφετέριες και ένα μικρό παζάρι. Έχοντας ήδη διανύσει πάνω από 100χλμ., θεωρήσαμε πως ήταν μια καλή ευκαιρία να κάνουμε μια στάση για καφεδάκι. Επιλέξαμε μια από τις 2 καφετέριες, που είχε ιδιαίτερη διακόσμηση εσωτερικά και φιμέ τζάμια εξωτερικά… Καθίσαμε στην τζαμαρία της και παρατηρούσαμε τους ανθρώπους και το χωριό. Νομίζαμε πως βρισκόμασταν στον χειμώνα και ότι είχαμε αλλάξει χώρα, αναλογιζόμενοι πως η προηγούμενη στάση μας ήταν στο Mostar.
Από το Gasko και μετά, πήραμε βόρεια πορεία. Ο καιρός είχε κάπως καλυτερεύσει και δεν έβρεχε πλέον. Όσο προχωρούσαμε ανεβαίναμε υψομετρικα, ξεπερνώντας τα 1000μ. Μετά από μερικά χιλιόμετρα συναντήσαμε στα δεξιά μας την λίμνη Klinje jezero, που σχηματίστηκε από το φράγμα ενός ποταμού. Λίγο παρακάτω, βρεθήκαμε στο χωριό Cemerno, που ουσιαστικά αποτελεί το σημείο εισόδου στον Εθνικό Δρυμό Sutjeska.
Πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους εθνικούς δρυμούς της Ευρώπης καθώς διαθέτει ένα από τα παλαιότερα παρθένα δάση, το Perucica. Χαρακτηρίστηκε ως «εθνικό πάρκο» το 1962 και διαθέτει πλούσια πανίδα και χλωρίδα. Η ηλικία πολλών δέντρων του ξεπερνά τα 300 χρόνια και πολλά είδη ζώων είναι ενδημικά. Διαθέτει έναν καταρράκτη 75μ. Το αξιοσημείωτο είναι πως η αρχική δημοσιότητα του πάρκου οφείλεται στο γεγονός πως σε αυτή την περιοχή ο Στρατηγός Τίτο, είχε κερδίσει τους Γερμανούς κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και όχι για την ιδιαιτερότητα του φυσικού τοπίου του..
Από τα πρώτα κιόλας χιλιόμετρα μας εντυπωσίασε η πλούσια βλάστηση και η επιβλητικότητα των ορεινών όγκων που υψώνονταν πάνω μας. Ουσιαστικά, κινούμασταν μέσα σε ένα φαράγγι. Ένας ορμητικός ποταμός μας κρατούσε συντροφιά κατά μήκος της διαδρομής. Ο καιρός μας έδειξε κάποια σημάδια βελτίωσης, γεγονός που μας έδωσε την ευκαιρία να απολαύσουμε περισσότερο το τοπίο.
Λίγο πριν το χωριό Tjentiste, βρεθήκαμε σε ένα μεγάλο πλάτωμα που υπήρχε ένα εγκατελελλημένο ξενοδοχείο και 2 μεγάλων διαστάσεων τσιμεντένια μνημεία, τη σημειολογία των οποίων δεν την γνωρίζω. Λίγο παρακάτω ήταν κάποια σημεία ενημέρωσης για τον δρυμό, αλλά –όπως ήταν αναμενόμενο- κλειστά. Σταματήσαμε να βγάλουμε φωτογραφίες. Σε λίγο ένας δυνατός άνεμος άρχισε να φυσά σαν προειδοποίηση για το τι θα ακολουθούσε… ετοιμαστήκαμε για «μάχη»!!!
Ξεκινήσαμε και μετά από ελάχιστα χιλιόμετρα άρχισε να βρέχει… Σύννεφα σκέπαζαν τις κορυφές και σε πολλές περιπτώσεις δεν μπορούσαμε να δούμε, ούτε καν τα βουνά απέναντί μας. Πουθενά δεν υπήρχε κάποιο άνοιγμα στον ουρανό, για να μας δώσει κάποια ελπίδα καλυτέρευσης… Σε αυτό το σκηνικό συνεχίσαμε την πορεία μας, με αυξο-μειώσεις της έντασης της βροχής… Προσπαθούσαμε, όσο ήταν εφικτό, να απολαύσουμε την διαδρομή, παρά τις αντίξοες συνθήκες!
Με οδηγούς τις πινακίδες για Beograd, φτάσαμε στην πόλη Foca, σε ένα τοπίο, τόσο όμορφο -που παρά την βροχή- απολαμβάναμε με μεγάλη ευχαρίστηση!!! Από το σημείο εκείνο και πέρα, ο δρόμος ήταν παραποτάμιος ακολουθώντας την κοίτη του ποταμού Drina. Στην κωμόπολη Gorazde συναντήσαμε την διασταύρωση για Visegrad και η διαδρομή έγινε περισσότερο εντυπωσιακή, καθώς αλλεπάλληλα τούνελ και γέφυρες ήταν κατασκευαστεί προκειμένου να περάσει ο δρόμος. Η θέα του ποταμού ήταν εντυπωσιακή, αλλά δυστυχώς δεν μπορούσαμε να σταματήσουμε για περισσότερες φωτογραφίες λόγω της έντονης βροχής.
Κατά τις 5μμ φτάσαμε στο Visegrad, που -εκτός των άλλων- είναι γνωστό για την πέτρινη γέφυρα που διαθέτει. Κατασκευάστηκε –αρχικά- από τον Mehmet-Pasha Socolovic. Στις μέρες μας πραγματοποιούνται εργασίες αναστύλωσης και συντήρησης. Σταματήσαμε για καφεδάκι, πριν διανύσουμε τα τελευταία χιλιόμετρα στην Βοσνία-Ερζεγοβίνη, καθώς το σύνορα απείχαν 20-25χλμ.
Τα τελευταία αυτά χιλιόμετρα ήταν εντυπωσιακά, αφήνοντας τις καλύτερες εντυπώσεις από μια χώρα, που ουσιαστικά δεν ήξερα τι να περιμένω… Το σίγουρο είναι πως με εξέπληξε θετικά και σίγουρα θα ξαναεπισκεφτώ στο μέλλον…
Ο τελωνειακός σταθμός θύμιζε περισσότερο μπλόκο της αστυνομίας, παρά σύνορα 2 κρατών… Μπήκαμε λοιπόν στην Σερβία και κατευθυνθήκαμε προς το χωριό Mokra Gora που απείχε 5-6χλμ. από τα σύνορα. Το είχαμε ξαναεπισκεφτεί το 2011 και τότε είχα υποσχεθεί στον εαυτό μου πως θα επέστρεφα σύντομα, καθώς δεν είχαμε επισκεφτεί το χωριό «Kustendorf» ή «Drvengrad», ή χωριό το Emir Kusturica.
Το πλάνο αυτή την φορά ήταν να μείνουμε εκεί, αλλά λόγω καθυστέρησης κράτησης δωματίου, τελικά δεν τα καταφέραμε ούτε αυτή την φορά. Έτσι λοιπόν, επιλέξαμε γνωστά μέρη, όπως το ξενοδοχείο του σιδηροδρομικού σταθμού Mokra Gora. Ο σταθμός αποτελεί την αφετηρία ενός μικρού τρένου, που πραγματοποιεί μια διαδρομή ψυχαγωγικού χαρακτήρα και σχετίζεται με την ταινία του Kusturica, “The life is a miracle”.
Ο σταθμός του τρένου έχει μετατραπεί σε ξενοδοχείο, διαθέτοντας και ένα εστιατόριο με νόστιμο και οικονομικό φαγητό. Σταθήκαμε τυχεροί καθώς βρήκαμε δωμάτιο (48€/4κλινο). Τακτοποιηθήκαμε και γευματίσαμε στο εστιατόριο. Αφήσαμε την επίσκεψή μας στο Kustendorf για την επόμενη μέρα το πρωί, πριν την αναχώρησή μας για Nis, όπου θα μας περιμένει ο Αχιλλέας, ερχόμενος από την Θεσσαλονίκη.