Lisboa

17-18 Αυγούστου 2006:Η χθεσινή ταλαιπωρία δεν μας αφήνει περιθώρια να σηκωθούμε νωρίς. Με το ζόρι ανοίγουμε τα μάτια μας κατά τις 11πμ. και αυτό γιατί στο μυαλό μας τριγυρίζει στην αλλαγή των λαδιών. Είναι κάτι που πρέπει να τακτοποιήσουμε οπωσδήποτε και θα έπρεπε να έχουμε κάνει ήδη. Ένας φίλος από Αθήνα, μου έχει στείλει κάποιες διευθύνσεις για καταστήματα της Yamaha στην Lisboa. Αρχικά, σκέφτηκα να τα αλλάξουμε οπουδήποτε βρούμε, αλλά μετά θεώρησα πως θα ήταν καλύτερο να είναι εξουσιοδοτημένο, καθώς έχουμε κάνει αρκετά χιλιόμετρα και έχουμε ταλαιπωρήσει αρκετά τις μοτοσικλέτες. Ίσως, λοιπόν, είναι ευκαιρία να γίνει και ένας μικρός τεχνικός έλεγχος...

 

Ξεκινάμε, λοιπόν, επιλέγοντας τις διευθύνσεις που βρίσκονται πιο κοντά από το σημείο που βρισκόμαστε. Η πρώτη επιλογή ατυχής, λόγω μετακόμισης του καταστήματος. Η δεύτερη δεν πρόκειται για συνεργείο. Το θετικό είναι πως ο ιδιοκτήτης μας εξυπηρετεί, καθώς ένας υπάλληλος του πηγαίνει προς το συνεργείο με το οποίο συνεργάζεται. Προθυμοποιείται να μας πάει μέχρι εκεί. Μετά από 10 λεπτά και λίγο ψάξιμο, βρισκόμαστε στην πόρτα του συνεργείου. Είναι τακτοποιημένο και με αρκετές μηχανές για φτιάξιμο. Για καλή μας τύχη, ένας νεαρός υπάλληλος μιλάει αγγλικά -ο μηχανικός ούτε λέξη!- και συνεννοούμαστε για το τι θέλουμε και κανονίζουμε ραντεβού για την επομένη στις 9πμ.

 

Φεύγουμε από το συνεργείο, αρκετά ανακουφισμένοι και κατευθυνόμαστε στο λιμάνι στην περιοχή της Alfama. Στο δρόμο συναντούμε μερικά μικρά εστιατόρια που θυμίζουν αντίστοιχα της Ομόνοιας και του Μεταξουργείου. Πρόκειται για την πιο γραφική και ταπεινή γειτονιά με πλακόστρωτα ανηφορικά σοκάκια και στριμωγμένα παλιά σπίτια στα μπαλκόνια των οποίων μετά βίας μπορεί να σταθεί ένα άτομο και πάντα όρθιος! Στα δρομάκια μεταξύ των σπιτιών με το ζόρι περνάνε ακόμα και οι μοτοσικλέτες! Σταματάμε σε ένα εστιατόριο για να φάμε κάτι και να πιούμε καφεδάκι.

 

Αφού τελειώνουμε επιστρέφουμε στην πανσιόν για να αφήσουμε τις μηχανές και να κατέβουμε πεζοί στο κέντρο. Για πρώτη επαφή –μάλλον δεύτερη- με το κέντρο προτιμούμε να περιπλανηθούμε πεζοί παρά να έχουμε άγχος για το που θα παρκάρουμε. Επιπλέον, η απόσταση σχετικά μικρή για την πλατεία Praca de Figueira και την Praca Dom Pedro IV που αποτελούν το κέντρο της Rossio και το σημείο που μπορείς να ξεκινήσεις βόλτες για τις Baixa, Chiado και Bairro Alto. Περιοχές που τις είδαμε και το προηγούμενο βράδυ στην προσπάθειά μας να βρούμε κατάλυμα.

 

Κατά την διαδρομή μας για τις πλατείες, συναντούμε πάρα πολλούς έγχρωμους, γεγονός που με κάνει να καταλάβω πως είμαστε σε γειτονιά που φιλοξενεί αυτή την τάξη ή φυλή ή όπως μπορεί να το πει κάποιος. Η περιοχή δεν είναι η καλύτερη, παρόλα αυτά δεν σου δίνει την αίσθηση πως κινδυνεύεις. Εν πάση περιπτώσει φτάνουμε στην κεντρική πλατεία που φιλοξενεί το ομώνυμο άγαλμα του βασιλιά Dom Pedro IV.

 

Ο καιρός δεν είναι ο καλύτερος και αρχίζουν να πέφτουν οι πρώτες σταγόνες, υποχρεώνοντάς μας να καθίσουμε σε ένα από τα καφέ επί του δρόμου. Τελικά, όμως, δεν μένουμε καθώς ο σερβιτόρος καθυστερεί χαρακτηριστικά να μας πάρει παραγγελία. Κινούμαστε προς το ασανσέρ Elevador de Santa Justa. Αρκετοί άνθρωποι περιμένουν υπομονετικά  για να ανέβουν προκειμένου να απολαύσουν την θέα. Δεν έχω το κουράγιο να στηθώ σε καμιά ουρά τέτοια ώρα...

 

Ακολουθώντας τα στενά και πλακόστρωτα σοκάκια της Chiado, περνάμε από εμπορικούς πεζόδρομους γεμάτα κόσμο και φτάνουμε σε έναν δρόμο με πολλά γουστόζικα καφέ κάποιο από τα οποία ήταν το στέκι ενός διάσημο ποιητή της Πορτογαλίας. Ως ανάμνηση του έχουν στήσει το άγαλμα του να κάθεται σε ένα τραπεζάκι στο μαγαζί. Επειδή είναι γεμάτο, καθόμαστε σε ένα παρακάτω. Ο καφές και το κρουασάν με σοκολάτα είναι πολύ γευστικά, όπως, επίσης, πολύ καλό είναι το σέρβις των ευγενικών Πορτογάλων υπαλλήλων. Δεν ξέρω, αλλά μου έχουν τρομερή εντύπωση με την ευγένεια και το χαμόγελό τους!

 

Η ώρα έχει περάσει τις 7μμ. όταν φεύγουμε με σκοπό να βρούμε ένα εστιατόριο ή μπαράκι στην Bairro Alto για να ακούσουμε μουσική Fado. Τι είναι η μουσική αυτή: Πρόκειται για ένα είδος λυπητερής μουσικής που, όπως διαβάζουμε, τα περισσότερα μαγαζιά που ακούγεται αυτού του είδους η μουσική, έχουν διαμορφώσει ένα ατμοσφαιρικό περιβάλλον. Μάλιστα την ώρα που παίζουν οι μουσικοί, υπάρχει απόλυτη ησυχία. Προσωπικά δεν νομίζω πως έχω ακούσει Fado. Θεωρώ πως είναι μια καλή ευκαιρία, μια που βρεθήκαμε στην γενέτειρά της. Με οδηγό το τουριστικό βιβλιαράκι κινούμαστε στα σοκάκια αναζητώντας κάποιο οικονομικό μαγαζί αυτής της κατηγορίας. Υπάρχουν μαγαζιά για όλες τις τσέπες. Βρισκόμαστε μπροστά από ένα στο οποίο ο κράχτης –ένας κουστουμαρισμένος γέρος- μας λέει να ρίξουμε μια ματιά πετώντας και 1-2 ελληνικές λέξεις!

 

Το μαγαζί μικρό και τα τραπεζάκια στενά, ενωμένα μεταξύ τους. Μπορεί να τύχει να κάτσεις κολλητά με αγνώστους, όπως κάνουμε και εμείς, με την διαφορά, όμως, ότι είμαστε πρώτο τραπέζι πίστα! Παραγγέλνουμε και σε λίγο έρχονται τα φαγητά, ενώ ξεκινά και το πρόγραμμα. Καταρχάς, δεν μπορώ να πω πως το περιβάλλον είναι ατμοσφαιρικό, καθώς ακούγονται κάποιες συνομιλίες πελατών αλλά το κυριότερο τα τηγάνια, τα πιάτα και τα πιρούνια από την κουζίνα που βρίσκεται, σχεδόν, στον ίδιο χώρο. Πάντως το φαγητό είναι αρκετά καλό!

 

Αναφορικά με τους μουσικούς: υπάρχει μια κιθάρα και ένα άλλο έγχορδο όργανο που μοιάζει με κρητική λύρα που κρατιέται σαν κιθάρα. Ο τραγουδιστής είναι ένας ηλικιωμένος –κάπως- με χαρακτηριστικά γυαλιά μυωπίας και κουστούμι. Παρατηρώντας τον καλύτερα, μπορείς να διαπιστώσεις πως ο άνθρωπος έχει τρομερό στραβισμό σε σημείο να μην καταλαβαίνεις που κοιτάει... "αν βλέπεις αυτό το θέαμα, πες μου που να γίνει ατμοσφαιρικό περιβάλλον για λυπητερό fado;;;" Παρόλα αυτά, είναι καλός και με χιούμορ. Λέει 3-4 τραγούδια και την θέση του παίρνει μια ξανθιά, πληθωρική κυρία ντυμένη στα μαύρα, δίνοντας πιο χαρακτηριστικό ύφος για αυτού του είδους την μουσική. Το περίεργο είναι πως αυτή η κυρία, λίγο πριν μας είχε καλωσορίσει στην είσοδο ενώ λίγο αργότερα έπαιρνε παραγγελία και πήγαινε κάτι πιάτα σε ένα τραπέζι. Οικογενειακή επιχείρηση...

 

Η φωνή της πραγματικά εντυπωσιακή, καθώς κάποιες φορές τραγουδάει "α καπέλα" και φυσικά χωρίς μικρόφωνα και μηχανήματα. Μόλις τελειώνει την θέση της παίρνει μια πιο νεαρή κοπέλα που για να πω την αλήθεια στην αρχή νόμιζα πως είναι σερβιτόρα! Τώρα συνειδητοποιώ την διπλή της ιδιότητα! Άντε και δούμε που θα φτάσει το πράγμα! Από φωνή, μπορώ να πω, πως είναι πολλή καλή και ίσως η καλύτερη από αυτούς που ακούσαμε μέχρι τώρα -γιατί δεν ξέρω ποιος μπορεί να σηκωθεί ακόμα για τραγούδι! Το "καρέ του άσου" συμπληρώνεται από την καθαρίστρια του μαγαζιού που λέει και αυτή 2 τραγούδια!!! Φορώντας την στολή εργασίας, κάθεται δίπλα στην μικρή ορχήστρα και τραγουδάει και αυτή με την σειρά της! Δεν μπορώ να το αφήσω ασχολίαστο!

 

Αναφορικά με την μουσική fado μπορώ να πω πως δεν είναι ρυθμός που δεν έχω ξανακούσει. Μου θυμίζει πολύ κάποια παλιά ελληνικά τραγούδια που ακούγονται σε παλιές ασπρόμαυρες ελληνικές ταινίες, αλλά και από κάποιους κλασικούς καλλιτέχνες τις νεότερης μουσικής ελληνικής σκηνής. Τον στίχο δεν μπορώ να τον καταλάβω, αλλά από τις λίγες λέξεις μπορώ να φανταστώ πως θα μιλάει για θανάτους ανθρώπων και χαμένους έρωτες. Ο ρυθμός δεν μου φάνηκε περισσότερος λυπητερός, από κάποια τραγούδια αντίστοιχα ελληνικά τραγούδια. Βέβαια δεν μπορώ να ξέρω για στίχο.

 

Εκείνο που διαπιστώνω είναι πως για τους ντόπιους αυτά τα τραγούδια να είναι πολύ λυπητερή σε σημείο δακρύων... καθώς μια κοπέλα, που κάθεται στο απέναντι τραπέζι, έχει πλαντάξει στο κλάμα! Ίσως, επειδή, πρόκειται για έναν πολύ φιλήσυχο, χαμογελαστό και ευγενικό λαό, αυτή η μουσική να αγγίζει να όρια της λύπης και της θλίψης. Προσωπικά, δεν μπορώ να πω πως μου έριξαν την διάθεση!

 

Μετά το πρώτο γύρο, κάνουν ένα διάλειμμα και επανέρχονται για το δεύτερο πρόγραμμα, στο οποίο νομίζω έχουν μείνει περισσότεροι ντόπιοι δημιουργώντας ένα διαφορετικό, από πριν, κλίμα. Σαφώς καλύτερο και πιο ατμοσφαιρικό με αποτέλεσμα να αποδίδουν και οι ίδιοι καλύτερα!!!

 

Η ώρα έχει περάσει και θα πρέπει να σηκωθούμε νωρίς προκειμένου στις 9πμ. να βρισκόμαστε έξω από το συνεργείο. Επιστρέφουμε πεζοί, περιπλανώμενοι για λίγο στα σοκάκια με κάθε λογής μπαράκια που είναι κατάμεστα από κόσμο, αλλά και πολύ κόσμο να περπατάει στους πεζόδρομους. Αναρωτιέμαι πως καταφέραμε να κινηθούμε σε αυτά το προηγούμενο βράδυ! Παρόλα αυτά, είναι πολύ ωραία, αλλά η κούραση δεν μας επιτρέπει να μείνουμε, έστω για ένα ποτάκι...

 

 

Επόμενη μέρα...
Ανοίγω τα μάτια μου κατά τις 8πμ. Εξαιτίας του ραντεβού μας στο συνεργείο, είναι μια καλή ευκαιρία να σηκωθούμε νωρίς και να έχουμε όλη την ημέρα μπροστά μας για να περιπλανηθούμε στην πόλη. Κατά τις 9πμ. είμαστε μπροστά στην κλειστή πόρτα του συνεργείου. Μετά από λίγο έρχεται και ο μηχανικός που βάζοντας μας σε απευθείας σειρά προτεραιότητας. Σε μια ώρα είμαστε έτοιμοι, έχοντας κάνει και έναν μικρό ηλεκτρονικό έλεγχο των μοτοσικλετών μας. Όταν έρχεται και ο νεαρός υπάλληλος, έχουμε την ευκαιρία να πούμε μερικά πράγματα για το ταξίδι μας και να μας ρωτήσουν πληροφορίες για την Ελλάδα. Τα λάδια στοιχίζουν 28 ευρώ +ΦΠΑ και η εργασία 5ευρώ +ΦΠΑ, ενώ τον ηλεκτρονικό έλεγχο και την λίπανση της αλυσίδας δεν μας τα χρεώνει. Τους ευχαριστούμε και φεύγουμε για την περιοχή Alfama για να πιούμε ένα καφεδάκι.

 

Λίγο παρακάτω από το Μουσείο Πολέμου, υπάρχει μια μικρή πλατεία με μικρά και λιτά καφέ. Καθόμαστε σε ένα από αυτά ενώ βρίσκουμε την ευκαιρία να αποφασίσουμε για το τι θα επισκεφτούμε σήμερα. Ευτυχώς ο καιρός είναι πολύ καλός. Επιλέγουμε, λοιπόν, την περιοχή Belem που βρίσκεται απλωμένη κατά μήκος της όχθης του ποταμού Τάγου, η οποία κατά το παρελθόν αποτελούσε το σημείο έναρξης των ταξιδιών των Ανακαλύψεων. Ακολουθώντας την παραλιακή οδό περνάμε κάτω από την εντυπωσιακή γέφυρα "Vasco da Gama" -την οποία διασχίσαμε όταν μπήκαμε στην Lisboa-, ενώ λίγο παρακάτω συναντούμε το Μνημείο των Ανακαλύψεων, που αναπαριστάνει όλους τους Πορτογάλους εξερευνητές και θαλασσοπόρους! Καταλήγουμε στον πύργο Torre de Belem. Δεν θα δυσκολευτεί κάποιος να βρει καθώς υπάρχει η σχετική σήμανση.

 

O Torre de Belem είναι, ίσως, το πιο φωτογραφημένο αξιοθέατο της Lisboa. Η κατασκευή του προοριζόταν για την προστασία του λιμανιού της πόλης. Πρόκειται για ένα οκταγωνικό κατασκεύασμα -σε μείγμα γοτθικού, βυζαντινού και ρυθμού Μανουελίνο- που θυμίζει τον πύργο από το σκάκι! Πληρώνοντας το αντίτιμο των 5 ευρώ στην είσοδο και εφοδιασμένος με αρκετή υπομονή μπορείς να ανέβεις τους ορόφους μέσω μια πολύ στενής περιστροφικής σκάλας, με απότομα μικρά σκαλιά που μετά βίας χωράς, προκειμένου να απολαύσεις την υπέροχη πανοραμική θέα! Ανεβαίνουμε μέχρι τον τελευταίο όροφο και πραγματικά ανταμειβόμαστε για την υπομονή μας... Όταν έρχεται η ώρα να κατέβουμε, έχουν αρχίσει να μπαίνουν στο μυαλό μου "τρελές" ιδέες να πηδήξω από τα τείχη του πύργου καθώς έχουν σχηματιστεί μεγάλες ουρές ανθρώπων που θέλουν να χρησιμοποιήσουν την στενή αυτή σκάλα!!!

 

Επόμενος προορισμός μας είναι ο ναός Saint Jeronimo. Επιλέγουμε να κάνουμε μια στάση σε μια μικρή καφετέρια που βρίσκεται δίπλα. Με έκπληξη διαπιστώνω πως η υπάλληλος ενός μαγαζιού ξέρει αρκετές ελληνικές λέξεις... απομεινάρια της "ελληνικής απόβασης" του Euro2005!!! Κινούμενοι με άνεση στους πορτογαλικούς αστικούς δρόμους, φτάνουμε στο Ναό των Ιερωνυμιτών, που απέχει λιγότερο από 1000μ. Το μοναστήρι αυτό βρίσκονται θαμμένα πολλά από τα μέλη της βασιλικής οικογένειας. Μπαίνοντας στο ναό, βλέπουμε τους τάφους των 2 σημαντικότερων προσώπων της χώρας: Vasco da Gama και Luis de Camoes -o Όμηρος της Πορτογαλίας.

 

Αφήνουμε την περιοχή Belem και κινούμαστε προς το Castelo de Sao Jorge (Κάστρο του Αγ. Γεωργίου), που βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο της περιοχής της Alfama. Ακολουθούμε μια απότομη αλλά σύντομη ανάβαση από το Largo das Portas de Sol, μέσω της Travessa de Santa Luzia και φτάνουμε στην πέτρινη πύλη του κάστρου. Για μια ακόμα φορά, βρήκαμε σε μια μεγάλη ουρά στα εκδοτήρια... Αρκούμαστε, λοιπόν, στο να πάρουμε κλεφτές ματιές της εκπληκτικής θέας της πόλης, ενώ ξεκινάμε μια βόλτα πεζοί γύρω από το κάστρο ανακαλύπτοντας πολλά ενδιαφέροντα σπίτια, σοκάκια αλλά και σημεία που προσφέρουν μοναδική θέα!

 

Καταλήγουμε να φάμε σε ένα συμπαθητικό εστιατόριο απέναντι από τον Catedral de Se. Ο ιδιοκτήτης φαίνεται να στραβώνει καθώς φτάνουμε οριακά από άποψη ωραρίου... παρόλα αυτά μας σερβίρει κανονικά! Η πορτογαλική κουζίνα έχει πολλά κοινά στοιχεία με την ελληνική, ενώ οι τιμές είναι σαφώς χαμηλότερες.

 

Έχοντας, πλέον, σουρουπώσει επιστρέφουμε στο ξενοδοχείο. Εκεί έχουμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε για λίγο με τον συμπαθή ιδιοκτήτη, ο οποίος μας αποχαιρετά με μεγάλη εγκαρδιότητα. Βγάζουμε μια αναμνηστική φωτογραφία και υποσχόμαστε να του την στείλουμε όταν επιστρέψουμε στην Ελλάδα. Ακόμα μια φορά επιβεβαιώθηκε η διαπίστωση μας για την καλοσύνη και φιλικότητα που χαρακτηρίζει τους Πορτογάλους...