Military road προς Ρωσία
Το μουσείο ανοίγει στις 9:00, έτσι σηκωνόμαστε χαλαρά, ετοιμαζόμαστε και απολαμβάνουμε το τσαγάκι που μας κερνάει η ξενοδόχος Μαρίνα (καλά όλες Μαρίνες τις λένε σε αυτήν την χώρα;!) πριν αναχωρήσουμε για το μουσείο. Παρκάρουμε τις μοτοσυκλέτες μας έξω από το εστιατόριο της Μαρίνας όπου και ο ευγενικότατος σερβιτόρος προθυμοποιείται να φυλάει την πραμάτεια μας. Η Μαρίνα είναι εκεί και συνεχίζουμε την χτεσινή μας συζήτηση για αρκετή ώρα. Με το ζόρι ξεκολλάμε και τραβάμε να δούμε το μουσείο. Τα 15 Lari/άτομο που πληρώνουμε είσοδο θεωρούνται πολλά αν αναλογιστεί κανείς τις τιμές που παίζουν στην χώρα. Στην τιμή πάντως συμπεριλαμβάνεται και ξενάγηση στα αγγλικά. Η ψυχρή, αγέλαστη και μιλάω αγγλικά κασετόφωνο τύπισσα, αναλαμβάνει την ξενάγηση μας. Και ότι καταλάβαμε-καταλάβαμε… Ας είναι καλά η Wikipedia…
Ο Ιωσήφ Βισαριόνοβιτς - Τζουγκασβίλι, που πέρασε στην ιστορία ως Ιωσήφ Στάλιν, γεννήθηκε στο Gori το 1878. Το μουσείο χτίστηκε πλάι στο πατρικό σπίτι του το 1952, αρχικά ως Μουσείο της Επανάστασης, ενώ μετά το θάνατο του, στις 5 Μαρτίου 1953, πήρε το όνομά του. Χωρίζεται σε έξι αίθουσες και περιέχει πολλά αντικείμενα που ανήκαν στο Στάλιν, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων επίπλων του γραφείου του, αλλά και διάφορα δώρα που αποκόμισε από άλλους ηγέτες κατά την διάρκεια της ηγεμονίας του. Η συλλογή συμπληρώνεται με δεκάδες φωτογραφίες, πίνακες ζωγραφικής αλλά και κορνιζομένα άρθρα εφημερίδων. Στην τελευταία αίθουσα υπάρχει ένα από τα δώδεκα νεκρικά προσωπεία του Στάλιν, αντίγραφα που λήφθηκαν λίγο μετά το θάνατό του.
Στην αυλή του μουσείου φιλοξενείται το θωρακισμένο βαγόνι του Stalin. Με αυτό ο Stalin ταξίδεψε στην περίφημη Διάσκεψη Κορυφής της Τεχεράνης (28 Νοεμβρίου-1 Δεκεμβρίου 1943). Το βαγόνι μεταφέρθηκε στο Gori το 1979 από το Rostof, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 100 χρόνων από τη γέννηση του Stalin. Επίσης, στον εξωτερικό χώρο –μπροστά από το μουσείο- υπάρχει η πατρική κατοικία του Stalin, ακριβώς στο σημείο που είχε χτιστεί. Έχει προστεθεί ένα προστατευτικό οίκημα, ενώ όπως μας ανέφερε η ξεναγός, περιμετρικά υπήρχαν –αρχικά- και άλλα κτίρια τα οποία κατεδαφίστηκαν, ώστε να κατασκευαστεί η μεγάλη πλατεία που υπάρχει στις μέρες μας.
Την ώρα που τελείωσε η ξενάγηση, μας βρήκε η Μαρίνα, η οποία μας έψαχνε μέσα στο μουσείο για να μας δώσει ένα μπουκάλι κρασί που παράγει η οικογένειά της. Την ευχαριστούμε θερμά και την αποχαιρετάμε καθώς πρέπει να αναχωρήσουμε άμεσα τραβώντας και πάλι ανατολικά.
Μπαίνουμε στον μοναδικό αυτοκινητόδρομο της χώρας, με 2 λωρίδες ανά κατεύθυνση και διαχωριστικό διάζωμα, τον οποίο ακολουθούμε μέχρι και το ύψος της Τιφλίδας. Από εκεί τραβάμε βόρεια για να ρίξουμε μια ματιά στον πιο διάσιμο δρόμο της Γεωργίας, το «Military Road». Ο δρόμος αυτός έχει χρησιμοποιηθεί από διάφορους εισβολείς στο παρελθόν -εξού και το military road- και ενώνει την πόλη της Τιφλίδας με το Vladikavkaz στην νότια Οσετία της Ρωσίας. Διακόσια οκτώ απολαυστικά χιλιόμετρα, διασχίζοντας φαράγγια και σκαρφαλώνοντας σε κορυφογραμμές...
Αρχικά ο δρόμος έχει λίγη κίνηση και ένα χαλασμένο Lada σε μία τυφλή στροφή, παραλίγο να αποκόψει απότομα την πορεία μας. Οι μισοί τον προσπερνούν από δεξιά και οι ρέστοι από αριστερά… Λίγο παρακάτω σταματάμε στο γραφικό κάστρο-μοναστήρι Ananuri, πάνω από την τεχνητή λίμνη Zhinvali. Το μοναστήρι περιβάλλεται από τείχος και χτίστηκε το 13ο αιώνα σε στρατηγικό σημείο στην άκρη ενός βράχου, με θέα την λίμνη Zhinvali που σχηματίστηκε από το φράγμα στον ποταμό Aragvi. Η εκκλησία Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Ghvtismshobeli) εντός των τειχών είναι κατάμεστη από κόσμο, καθώς η συγκεκριμένη μέρα είναι γιορτινή. Κατά πάσα πιθανότητα είναι η γιορτή της Παναγίας (13 μέρες μετά την δική μας), καθώς οι Γεωργιανοί ακολουθούν το παλαιό ημερολόγιο των Ορθόδοξων. Η ζέστη είναι αφόρητη και μας οδηγεί σε άτακτη φυγή μετά από μερικές φωτογραφίες. Ευτυχώς σύντομα ο δρόμος αρχίζει να σκαρφαλώνει τα βουνά και η θερμοκρασία πέφτει αισθητά, αφήνοντάς μας να απολαύσουμε την μαγεία του τοπίου...
Η κίνηση είναι μηδαμινή πράγμα που μας κάνει να απορούμε, καθώς γνωρίζουμε ότι ο συγκεκριμένος δρόμος είναι ο μοναδικός δίαυλος μεταξύ το χωρών της νοτιοδυτικής Ασίας και της Ρωσίας. Το αποδίδουμε στο εμπάργκο που έχουν κηρύξει σχεδόν όλες οι χώρες απέναντι στην Ρωσία, αλλά όπως θα μάθουμε αργότερα, ο λόγος της μηδαμινής κίνησης είναι οι κατολισθήσεις κοντά στα σύνορα οι οποίες έχουν διακόψει την κυκλοφορία για αρκετές μέρες. Ωστόσο εμάς δεν μας επηρεάζει καθόλου μιας και δεν έχουμε σκοπό να μπούμε στη Ρωσία.
Μετά το χωριό Kvesheti, ο δρόμος αρχίζει να σκαρφαλώνει σε μεγαλύτερο υψόμετρο. Η ελικοειδής διαδρομή είναι εντυπωσιακή και το αλπικό τοπίο της ευρύτερης περιοχής, συνθέτει ένα ανεπανάληπτο σκηνικό. Λίγο μετά το χειμερινό θέρετρο Gudauri, συναντάμε το επιβλητικό μνημείο αφιερωμένο στην 200η επέτειο της Ρώσο-Γεωργιανής φιλίας. Το μνημείο είναι μια στρογγυλή κατασκευή με καμάρες, χωρίς σκεπή, που στο εσωτερικό του διαθέτει ένα ψηφιδωτό το οποίο απεικονίζει τον Άγιο Γεώργιο (προστάτη της χώρας) και σκηνές από την Ρώσικη επανάσταση. Αν αναλογιστεί κανείς ότι 20 χρόνια μετά την κατασκευή του μνημείου ξεκίνησε ο πόλεμος της Οσετίας, θα καταλάβει το πόσο “οξύμωρη” είναι η ύπαρξη του…
Αναχωρούμε, συνεχίζοντας προς βορρά. Σε λίγα χιλιόμετρα φτάνουμε στο υψηλότερο σημείο, στο πέρασμα Jvari (2379m), που σηματοδοτείται από μια πέτρινη επιγραφή που αναφέρει το υψόμετρο, έναν σταυρό και ένα μικρό νεκροταφείο. Από εκεί και πέρα ο δρόμος κατηφορίζει. Κατά μήκος της διαδρομής, συναντάμε τούνελ παράλληλα με τον δρόμο, ενώ ο δρόμος δεν περνάει μέσα από αυτά. Υποθέτουμε πως, κατά πάσα πιθανότητα, χρησιμοποιούνται τον χειμώνα όταν τα χιόνια κλείνουν τον δρόμο. Ίσως στα συγκεκριμένα σημεία που έχουν κατασκευαστεί να είναι δύσκολο να καθαριστούν από τα εκχιονιστικά μηχανήματα.
Ο κατηφορικός δρόμος καταλήγει σε ένα μεγάλο οροπέδιο, περίπου στα 2000μ, το οποίο διασχίζει ο ποταμός Tergi. Στην έξοδο του χωριού Stepantsminda μας σταματάει ένα μπλόκο της αστυνομίας, κάνοντας μας νόημα ότι ο δρόμος μπροστά μας είναι κλειστός. Προσπαθούμε να τους εξηγήσουμε ότι θέλουμε απλά να φτάσουμε μέχρι τα σύνορα τα οποία είναι μόλις 12χλμ. μπροστά μας, αλλά κλασικά δεν καταλαβαίνουν τι τους λέμε.
Στο λόφο στα δυτικά ξεχωρίζει η πιο σημαντική εκκλησία της χώρας, η Gergeti Trinity (Αγία Τριάδα). Χτίστηκε το 14ο αιώνα πάνω σε ένα απότομο λόφο, σε υψόμετρο 2170μ και είναι η μόνη εκκλησία με σταυρωτό θόλο στην περιοχή. Η πρόσβαση της γίνεται μόνο μέσω ενός δύσβατου μονοπατιού (περίπου 3 ώρες περπάτημα) ή μέσω ενός πολύ κακού χωματόδρομου 6 περίπου χιλιομέτρων. Πράγμα που μας αναγκάζει να την θαυμάσουμε μόνο από μακριά… Μεταβολή λοιπόν και επιστροφή από το ίδιο δρόμο καθώς δεν υπάρχει και άλλος. Έχουμε αφήσει και ένα αξιοθέατο για να το χαζέψουμε επιστρέφοντας. Πρόκειται για κάτι μεταλλικά νερά, πλούσια σε ασβέστιο, τα οποία ρέουν σε μια καφέ-κόκκινη βραχώδη πλαγιά κοντά στο πέρασμα Jvari.
Μιας και το μέρος ήταν πολύ όμορφο, αποφασίζουμε να αράξουμε για κολατσιό και φραπεδάκι. Σύντομα μια παρέα Ρώσων μας πλησιάζει, χαζεύοντας -τι άλλο- τις μοτοσυκλέτες μας. Ένας από αυτούς μας πιάνει την κουβέντα, στην νοηματική φυσικά. Κάτι ζητάει αλλά δεν μπορούμε να καταλάβουμε. Εν τέλει αυτό που θέλει είναι να τον πάμε μια βόλτα με τη μηχανή, πράγμα που δεν του το αρνιόμαστε. Ο Στράτος αναλαμβάνει το ρόλο του «σοφέρ» και ο Ρώσος μετά το αρχικό σοκ, απέκτησε το πιο πλατύ χαμόγελο του κόσμου. Επιστρέφοντας αυτός και η παρέα του μας κερνούν ένα τοπικό παραδοσιακό γλυκό σε σχήμα λουκάνικου (Churchkhela). Το είχαμε δει να κρέμεται σε πάγκους μικροπωλητών, αλλά ήταν τόσες οι μύγες που καθόταν πάνω του, που δεν τολμούσαμε να το δοκιμάσουμε. Από το κερασμένο δοκιμάσαμε πάντως, το οποίο θύμιζε αρκετά σε γεύση την δικιά μας μουσταλευριά.
Μετά το μικρό διάλειμμα, παίρνουμε το δρόμο προς την πρωτεύουσα. Η διαδρομή μπορεί να είναι η ίδια, αλλά στην πραγματικότητα καμία διαδρομή δεν είναι ίδια όταν την οδηγάς ανάποδα… Φτάνοντας στην πρωτεύουσα η κίνηση αυξάνεται κατά πολύ και η άναρχη οδήγηση των ντόπιων κάνει και πάλι την εμφάνιση της. Τα μάτια πεντακόσια δέκα τέσσερα λοιπόν και εν τέλει τα καταφέρνουμε να φτάσουμε στο διαμέρισμα που έχουμε κλείσει (Verahouse) σώοι και αβλαβείς.
Είχαμε επικοινωνήσει νωρίτερα τηλεφωνικά με τους ιδιοκτήτες οι οποίοι μας περίμεναν μαζί με την κόρη τους, η οποία μιλούσε αγγλικά. Τακτοποιούμε τις μοτοσυκλέτες στο ιδιωτικό πάρκινγκ και ανεβάζουμε τα πράγματα μας στο ευρύχωρο διαμέρισμα. Τρία υπνοδωμάτια, σαλονοτραπεζαρία παίζουμε μπάλα, 2 μπάνια, σάουνα και όλα αυτά σε τιμή hostel… Μέχρι να τακτοποιηθούμε έχει ήδη βραδιάσει και μιας και έχουμε ελεύθερη την αυριανή μέρα για να δούμε την πόλη, αποφασίζουμε να την αράξουμε και να φάμε στο διαμέρισμα.
Στα 100 μέτρα από το διαμέρισμα υπάρχει σούπερ-μάρκετ αλλά ενδιάμεσα παρεμβάλλεται μια κεντρική λεωφόρος. Οι ιδιοκτήτες του διαμερίσματος μας είχαν προειδοποιήσει πολλές φορές: “Μην διανοηθείτε να διασχίσετε την λεωφόρο αλλά περπατήστε μέχρι τη διάβαση που βρίσκεται σε απόσταση 500μ περίπου”. Παρά τις προειδοποιήσεις, επιχειρούμε να διασχίσουμε το δρόμο... Πραγματικά αν διασχίζαμε πίστα της Formula 1, λιγότερο θα κινδυνεύαμε…
Με τη βοήθεια των ευγενικών υπαλλήλων διαλέγουμε τις προμήθειες μας για βραδινό και πρωινό. Οι τιμές είναι εντυπωσιακά χαμηλές με αποκορύφωμα την 5λιτρη μπύρα σε τιμή γκαζόζας! Σαλατικά όμως πουθενά. Λίγο πιο έξω από το κατάστημα δύο γυναίκες μία ηλικιωμένη και μία νεότερη κάθονται στο πεζοδρόμιο και πωλούν την πραμάτεια τους. Μερικές ντομάτες, αγγούρια, πιπεριές κα. Διαλέγουμε μερικά λαχανικά τα οποία κοστίζουν μόλις 0.5 lari (20 cents δηλαδή!). Η Νατάσα και ο Στράτος βγάζουν ταυτόχρονα τα πορτοφόλια τους να πληρώσουν και η γιαγιά αγνοώντας επιδεικτικά την γυναίκα της παρέας μας, παίρνει το αντίτιμο από το πορτοφόλι του άντρα. Όταν δε η Νατάσα απλώνει το χέρι της για να πάρει τη σακούλα με τα ψώνια, η ίδια κυρία την τραβάει πίσω και την δίνει να την κουβαλήσει ο Στράτος, χαμογελώντας και δείχνοντάς μας ότι αυτή είναι αντρική δουλειά!
Επιστροφή στο διαμέρισμα όπου ο μάστερ σεφ Στράτος με βοηθό την Νατάσα ετοιμάζουν το λουκούλλειο γεύμα μας. Τα πιρούνια παίρνουν φωτιά και η κουβέντα περί military road μας κρατάει απασχολημένους μέχρι αργά.
